“Công viên nghĩa trang”, khởi nguồn của những giá trị
Quỹ đất ngày càng hạn hẹp, để có thể tìm được một nơi mai táng cho người quá cố tại các khu vực thành thị quả không phải là một điều dễ dàng. Tình trạng quá tải của các nghĩa trang tại các khu đô thị lớn trên địa bàn cả nước kéo theo việc gây ô nhiễm môi trường cùng như mất mỹ quan do việc chôn cất không chu đáo, dẫn đến việc nhiều nghĩa trang trong thành phố bị đóng cửa, và những công viên nghĩa trang lần lượt ra đời nhằm đáp ứng những nhu cầu.
Trước tình hình đó, bên cạnh việc giải quyết đất mai táng cho người dân có nhu cầu cùng với việc mong muốn mang lại cho người dân một cái nhìn, cảm nhận mới mẻ về loại hình công viên nghĩa trang nhiều dự án được đưa vào xây dựng với quy mô lớn, hiện đại, quy hoạch mang tính đột phá. Cùng đó là số vốn khủng với hàng nghìn tỷ đồng.
Sự du nhập mới mẻ
Ở nước ngoài thì loại hình công viên nghĩa trang này khá phổ biến, với những quy mô rộng lớn và thiết kế theo những lối kiến trúc đẹp, lạ. Tạo cảm giác dễ chịu, thân thiện đối với con người và môi trường. Còn ở Việt Nam, những dự án này muốn thay đổi cách nhìn của người dân về nghĩa trang theo cái kiểu đó là nơi cho người chết, nghĩa địa, bãi tha ma. Tạo một mối tương giao tốt đẹp giữa người sống và người đã khuất. Bên cạnh đó, lối thiết kế của những khu công viên nghĩa trang này mang đậm bản sắc văn hóa trộn lẫn nét văn minh hiện đại, đáp ứng nhu cầu ngày càng khan hiếm đất nghĩa trang ở các thành phố lớn, giải quyết được tình trạng mất mỹ quan đô thị và gây ô nhiễm môi trường. Vượt lên giá trị về mặt cảnh quan và quy hoạch, nhưng khu công viên nghĩa trang kỳ vọng gìn giữ nếp văn hóa Việt, xây dựng và phát huy truyền thống gia đình, mang giá trị nhân văn sâu sắc.
Để xây dựng một khu công viên nghĩa trang thì người ta phải quy hoạch những khu vực rộng lớn, hàng chục tới hàng trăm hecta và lựa chọn những khu vục có địa thế phù hợp, không quá gần các khu dân cư. ở Việt Nam, do theo triết lí ngũ hành. Nên việc quy hoạch và xây dựng một khu nghĩa trang phải được chọn lựa kĩ càng. Vị trí xây dựng phải là nơi có phong thủy tốt, có long mạch chạy qua. Như vậy mới xua đuổi được những âm khí muốn quấy rối. Ngoài ra, một nơi có phong cảnh hữu tình, có song nước, núi non thì càng tốt cho việc xây dựng công viên nghĩa trang.
Góc kiến trúc xanh trong khu mộ
Hiện nay, có nhiều dự án xây dựng các khu công viên nghĩa trang trong đó có các khu nghĩa trang đã được đưa vào sử dụng, còn một vài dự án thì đang xây dựng và gấp rút.
Thường thì số vốn đầu tư cho một khu công viên nghĩa trang hiện đại lên đến hàng ngàn tỷ đồng. Có một số công viên nghĩa trang đã đi vào hoạt động như Công viên nghĩa trangVĩnh Hằng (Hà Nội), công viên nghĩa trang Bình Dương, nghĩa trang Sơn trang Tiên Cảnh(Bình Dương), nghĩa trang Lạc Hồng Viên (Hòa Bình), nghĩa trang An viên vĩnh hằng (Đồng Nai). Công viên Long Thạnh đang thi công, Nghĩa trang Đa phước (Bình Chánh), Nghĩa trang Yên Kỳ…
Đặc điểm chung
Các khu công viên nghĩa trang đều chú trọng vào cách bài trí của toàn bộ diện mạo nghĩa trang. Đó là sự hòa hợp giữa các khu mộ với thiên nhiên xung quanh. Tạo một không gian thoáng, tránh bị bí khí. Các khu mộ được phân chia rõ ràng. Có những công viên nghĩa trang chia ra từng khu vực riêng cho những người có niềm tin tôn giáo, bên Chúa, bên Phật, các khu mộ dành cho gia tộc… được tách ra thành những khu vực riêng. Tùy theo sự lựa chọn, tùy theo sở thích mà có nhiều công trình kiến trúc mộ được xây dựng khác nhau. Nhưng cũng có những khu mộ được xây thành những dãy nhà, biệt thự theo cùng một kiểu giống nhau, Tạo cảm giác có gì đó gần gũi, thân thuộc như huyết thống.
Khó khăn trước mắt
Thường thì không phải ai cũng có thể mua được một phần đất ở trong các khu công viên nghĩa trang này vì giá cho một phần mộ khá cao. Những nơi như Sơn trang Tiên cảnh, An viên Vĩnh hằng, Lạc hồng viên. Nếu chưa tính cả tiền xây dựng phong thủy thì một phần mộ như vậy giá cũng trên trăm triệu. Trong đó, có những khu mộ lên đến hàng tỷ đồng.
Khu mộ có giá hơn 10 tỷ đồng
Mỗi khu mộ đều có bảng giá khác nhau. Như ở Sơn trang Tiên cảnh gồm có Khu Vip (khu mộ gia tộc 8 người), giá đất ở khu này lên đến hàng tỷ đồng còn phần mộ thì 78,5 triệu đồng - 603 triệu đồng. Tiếp theo là Khu A (khu mộ gia tộc hào hoa), cũng là khu vực cũa những gia tộc vai vế; Khu B, C (khu mộ gia đình); Khu D, khu mộ đôi 2 người; Khu E, khu mộ đơn.
Choáng ngợp, đó là cảm nhận của nhiều người trước vẻ đồ sộ và bề thế cùng lối kiến trúc độc đáo của những khu mộ công viên nghĩa trang. Không gian thoáng đãng, tạo cảm giác dễ chịu, thân nhân có thể hòa mình với thiên nhiên cũng như dung hòa với những người đã khuất. Sẽ chẳng còn khoảng cách nào giữa người sống và kẻ chết khi đặt chân lên những nghĩa trang đẹp như thế này.
Nhiều nghĩa trang truyền thống trong thành phố đang quá tải và bị đóng cửa nhiều nơi. Do đó, việc ra đời của các khu công viên nghĩa trang là điều cấp thiết. Tuy rằng giá đất cao nhưng ở đó, mọi chế độ chăm sóc hương hỏa, lau dọn ngôi nhà của người đã khuất đều được chăm lo kĩ càng. Và đi xa hơn nữa, những khu công viên nghĩa trang nay sẽ là điểm tham quan thú vị cho những ai thích khám phá. Công viên nghĩa trang là một hình thức mới của dịch vụ nghĩa trang cho người âm hiện nay, và trong xu hướng hiện đại thì loại hình công viên nghĩa trangsẽ ngày một phát triển ở các tỉnh/ thành phố phát triển.
